Od pewnego czasu na całym świecie popularyzuje się metoda Mindfulness, czyli uważności.
Mindfulness jest zarówno elementem terapeutycznym tzw. trzeciej fali w psychoterapii behawioralno- poznawczej, jak i znakomitą umiejętnością, która rozwijana pozwala osiągnąć zdolności, umożliwiające wpływać w pozytywny sposób na naszą codzienność.
Mindfulness powstał w latach 70 XX w. w Massachusetts. Program został opracowany przez Jona Kabbat- Zinna w Klinice Redukcji Stresu w Centrum Medycznym Massachusetts. Celem tej metody jest bycie bardziej świadomym siebie i swoich własnych emocji. Dzięki regularnym ćwiczeniom zwiększamy świadomość siebie, swoich odczuć, ciała i obserwacji otaczającej nas rzeczywistości. W miarę postępów w umiejętności obserwacji uczymy się wykorzystywać ją do rozumienia emocji, które nam towarzyszą, ale też redukcji napięć.
W codziennym życiu wiele rzeczy, sytuacji z naszego dnia, nam umyka. Działamy na pewnym automacie, który jest naturalną skłonnością naszego mózgu i pomaga nam np. w podejmowaniu pragmatycznych decyzji. Wokół wielu rzeczy, których na co dzień doświadczamy przechodzimy obojętnie. Uważność stoi trochę w opozycji do naszego „automatu”. Dzięki temu rozwijając naszą uważność uczymy się czerpać jeszcze więcej z naszej codzienności. Rozwijamy nie tylko świadomość, ale też realnie ćwiczymy nasz mózg.
Świadomość i umiejętność obserwacji własnego ciała pozwala też radzić sobie z codziennymi napięciami. Umiemy dostrzegać somatyczne objawy stresu, reagować na nie i odprężać się za pomocą prostych ćwiczeń.
Klinicznie Mindfulness wykorzystywane jest do terapii depresji, ale też innych obszarów, gdzie szczególnie istotne jest obniżanie napięć. Jednak z ćwiczeń uważności korzysta coraz więcej osób, które chcą czerpać jeszcze więcej z życia, szukają sposobów na relaks, rozumienie własnego ciała, bądź chcą rozwijać spostrzegawczość, koncentrację, czy po prostu umysł.
Uniwersalność uważności sprawia, że zyskuje ona coraz bardziej na popularności i coraz więcej osób próbuje korzystać z jej korzyści. Ważną cechą Mindfulness jest to, że nie jest związana z żadną religią, ani ideologią. Jest ona związana jedynie z człowiekiem, który rozwija umiejętności w oparciu o własne zasoby, które ma w sobie. Tym co uzyskuje się w uważności jest rozwój umiejętności i dokładniejsze poznanie siebie, oraz swojego ciała. Jest to podejście w pełni pragmatyczne i naukowe, bez jakichkolwiek odniesień do własnych przekonań religijnych, filozoficznych, czy światopoglądowych. Dzięki temu może korzystać z niej każdy będąc jednocześnie w zgodzie z własnymi poglądami.
Ćwiczenia polegają na świadomej samoobserwacji własnego ciała, otoczenia, oraz technikach oddechowych. Część ćwiczeń pozwala zauważyć efekty już w ciągu kilku minut w czasie, gdy je wykonujemy, ale niektóre wymagają pewnego przygotowania, nabycia umiejętności aby z nich skorzystać. Ćwiczenia uważności można zacząć niemal w każdym wieku, dzięki czemu metoda ta jest bardzo dostępna, a programy oparte na uważności są dostosowane do różnych grup wiekowych.
O popularności tej metody może świadczyć również obecność na Netflixie mini serii programów „Headspace”, w których przedstawiane są niektóre ćwiczenia zaczerpnięte z Mindfulness. Jest to również ciekawa propozycja dla osób, chcących w prosty sposób przekonać się czym jest Mindfulness i spróbować prostych ćwiczeń.
Autor – Marcin Leszczyński – psycholog